الگوها و استاندارهای مدیریت دانش

تعیین جهت استراتژیک در KM

راهکار تعیین جهت استراتژیک مدیریت دانش (KM)

پنج راهکار برای طراحی و اجرای استراتژی برنامه‌های جامع مدیریت دانش. سازمان‌هایی با برنامه جامع مدیریت دانش، عموماً یک‌جهت استراتژیک مشخص برای فعالیت‌های مربوط به مدیریت دانش خود دارند. همسو بودن استراتژی، باعث ارزشمندتر شدن فعالیت‌های مدیریت دانش شده و درعین‌حال ارزش مدیریت دانش در کسب و کار را تقویت می‌کند. طی تحقیقاتی در همین زمینه، APQC به پنج راهکار رسیده‌است که با کمک آن سازمان‌ها می‌توانند جهت استراتژیک برنامه‌های مدیریت دانش خود را تعیین، طراحی و اجرا کنند: فهرست راهکارهای تعیین جهت استراتژیک مدیریت دانش: این مقاله پنج راهکار بالا را با ذکر مثال‌هایی از شرکت‌ها یا ارگان‌های آمریکایی مثل Ubisoft، U.S Navy Carrier Team One، Teach for America، Allstate، Arup و ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا توضیح می‌دهد. با اهداف کوچک شروع کنید. سازمان‌های پیشرو برای هدف‌گذاری اولیه مدیریت دانش، همان ابتدای کار یک نیاز تجاری محدود و خاص را انتخاب می‌کنند. به‌عنوان‌مثال، شرکت فرانسوی بازی‌های ویدئویی Ubisoft در ابتدا با یک تیم مدیریت محتوای سازمانی (ECM) شروع کرد. با اینکار رویکرد مدیریت محتوا و مجموعه ابزارهای سازمانش را استانداردسازی نمود. تیم ECM تلاش‌های خود را روی پیداکردن مهم‌ترین و پربازدیدترین محتوا گذاشت و آن را بر اساس تگ‌های مرتبط با موضوع لینک‌دهی کرد. سپس تیم محتوا

ادامه مطلب ...
مدیریت دانش چیست؟

مدیریت دانش چیست؟ از لحظه شکل‌گیری این مفهوم تا امروز.

هر آنچه نیاز است در مورد مدیریت دانش بدانید. اولین بار ایده نوشتن محتوایی در مورد مدیریت دانش* وقتی به ذهنمان رسید که متوجه شدیم منابع غنی کمی در این حوزه وجود دارد. در بین منابع آنلاین هم، یا به شکلی ناقص به موضوع پرداخته‌ شده‌است یا اطلاعات درست و نادرست در کنار هم منتشر شده‌است. همین موضوع باعث نگارش محتوایی جامع در مورد چیستی مدیریت دانش شد. محتوایی که به صورت کتابچه هم قابل دانلود است. در این مطلب می‌توانید با مفهوم دانش، مراحل تکامل، مزیت‌ها، اهداف، چالش‌ها، مراحل پیاده‌سازی و هر آنچه نیاز است در مورد مدیریت دانش بدانید، آشنا شوید. اگر زمان کافی برای مطالعه این بلاگ را ندارید از طریق لینک زیر کتابچه را دانلود و در زمان مناسب‌تری مطالعه کنید. (*): مدیریت دانش در جامع‌ترین تعریف، «دانش جمعی سازمان را کنترل می‌کند و منجر به راندمان بهتر آن می‌شود». دانش چیست؟ تصمیم گرفتیم در ابتدا از تعریف دانش شروع کنیم چراکه برای درک بهتر مدیریت دانش قبل از هر چیز باید بدانید دانش چیست؟ در تعریفی کلی، درک یک سازمان یا فرد از اطلاعات کسب‌شده از طریق آموزش و تجربه را دانش می‌گویند. این اطلاعات از داده‌های خامی به‌دست‌ می‌آید که برای انتقال مفهومی خاص

ادامه مطلب ...
مدیریت دانش کمک می‌کند تا نقشه راهی مورد توافق تیم مدیریت دانش و مدیریت فرایند بسازیم.

چطور نقشه راهی مورد توافق تیم مدیریت دانش و مدیریت فرایند بسازیم؟

در کنفرانس مدیریت دانش و فرایند که به میزبانی APQC در سال 2022 برگزار شد؛ متخصصان فرایند، متخصصان عملکرد و مدیریت دانش در یک مکان برای هم فکری و ارتقای سطح آگاهی دور هم جمع شدند. موضوع کنفرانس، ساختن نقشه راهی برای همکاری بهتر بین این متخصصان بود. این کنفرانس نشان‌دهنده اشتیاق جمعی برای توانمندسازی تیم‌ها به‌منظور متحد‌شدن با یکدیگر و ذی‌نفعان تجاری است. هدف اعضا از این کنفرانس، شناسایی ضروری‌ترین نیازهای سازمان و ایجاد راه‌حل‌های خلاقانه و چندرشته‌ای است. ما نیز در شرکت اینوتکس ایران به‌عنوان کسی که در این حوزه یعنی مدیریت دانش فعالیت داریم؛ قطعا به وجود این کنفرانس ها خوشبین هستیم و امیدواریم این راهکارهای مشترک در سازمانهای ایرانی نیز مورد استفاده قرار بگیرد.

ادامه مطلب ...
نظام نامه مدیریت دانش در دستگاه‌های اجرایی

نظام‌نامه مدیریت دانش در دستگاه‌های اجرایی

مدیریت دانش، مفهومی نیست که ناگهان خلق و یا کشف شده باشد. سازمان‌های موفق، دریافته‌اند دانشی که در ذهن کارکنان و سازمانشان وجود دارد، مهم‌ترین دارایی آن‌هاست. لذا به‌عنوان عامل کلیدی موفقیت سازمان خود به مدیریت دانش می‌نگرند. هر سازمان برای دستیابی به اهداف خود، از مجموعه دانشی استفاده می‌کند که نزد تک‌تک افراد و در ذهن آن‌ها انباشته شده است. در صورت عدم استفاده از این دانش‌ها، می‌توان شکست سازمان، بالا بودن هزینه‌های ناشی از تکرار برخی فرایندهای تصمیم‌گیری و عدم استفاده مطلوب از سوابق تجربی را انتظار داشت. به همین دلیل، سازمان‌های پیشرو اقدام به جمع‌آوری دانش نهفته نزد پرسنل و گروه‌های کاری خود می‌کنند. جای خالی نظام‌نامه مدیریت دانش در سازمان‌های دولتی شاید درک مفهوم مدیریت دانش و پیاده‌سازی آن برای سازمان‌های پیشرو، روشن و عملی باشد، اما سایر سازمان‌ها، خصوصاً سازمان‌های دولتی برای درک این مفهوم و پیاده‌سازی آن نیاز به یک راهنما و نظام‌نامه مدون دارند تا بدانند دقیقاً به دنبال درک چه مفهومی هستند. البته پیش از این نظام‌نامه، تلاش‌های مختلفی در بخش‌هایی از بدنه دولت برای ایجاد یک الگوی مشترک برای مدیریت دانش صورت گرفته است؛ مانند نظام جامع مدیریت دانش در وزارت دفاع که از سال 1388 تا 1391 با تلاش کارشناسان

ادامه مطلب ...

هزینه‌های مدیریت دانش برای ایزو 9001 نسخه 2015 چقدر است؟

انطباق با ویرایش جدید ایزو ۹۰۰۱ در سازمان الزام آخرین ویرایش استاندارد ایزو ۹۰۰۱ بر به‌کارگیری مدیریت دانش در راستای مدیریت کیفیت، ممکن است سازمان شما را نیز به تکاپو واداشته باشد. تکاپویی که شاید پیش از این با وعده و وعیدهای مشاوران مدیریت دانش در سازمان‌هایی مثل شما کمتر امکان شکل‌گرفتن داشته است. از طرفی ممکن است با توجه به پروژه‌های بهبود متعددی که برای انطباق با ویرایش جدید ایزو ۹۰۰۱ در سازمان شما تعریف می‌شود، هزینه‌های مدیریت دانش برای شما یک فاکتور مهم به نظر برسد. در این نوشته سعی کرده‌ام حداقل هزینه‌های لازم برای راه‌اندازی یک نظام مدیریت دانش که بتواند الزامات ایزو ۹۰۰۱-۲۰۱۵ را پاس کند، برای شما تشریح کنم. بررسی هزینه‌های مدیریت دانش با دو استراتژی هزینه‌های مدیریت دانش بسته به دو استراتژی برون‌سپاری به مشاور و استفاده از روش‌های خوداجرا (Do It Yourself) می‌تواند برای شما متغییر باشد. به همین دلیل در انتهای این مقاله یک راهکار مقرون به صرفه و خوب برای برآورده کردن این الزامات به شما پیشنهاد می‌دهم. هزینه‌های مدیریت دانش برای ایزو 9001 نسخه 2015 شامل: 1. طراحی فرایند و روش‌های اجرایی یک بخش مهم از هزینه‌های مدیریت دانش شما مربوط به فرایندها و روش‌های اجرایی مدیریت دانش است. شما باید بتوانید

ادامه مطلب ...

6 نکته کلیدی برای ارتقاء گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ به ویرایش ۲۰۱۵

اهمیت دانش سازمانی و مدیریت دانش سازمانی در ISO 2015 همان‌طور که می‌دانید در سپتامبر ۲۰۱۵، ویرایش جدیدی از استاندارد ایزو ۹۰۰۱ منتشر شد. این استاندارد برای اولین‌بار به شفافیت به مقوله دانش سازمانی و مدیریت دانش سازمانی پرداخته است. آگاهی دقیق از نکاتی که از دیدِ مدیریت دانش در ارتقای گواهینامه سازمان شما به ویرایش ۲۰۱۵ مهم است می‌تواند کار شما را در این مسیر ساده‌تر کند. با این مقدمه در این نوشته، 6 نکته کلیدی مدیریت دانش برای ارتقاء گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ به ویرایش ۲۰۱۵ را با هم بررسی می‌کنیم. نکته 1. فرایندهای دانشیِ مهم یا فرایندهای مهمِ دانشی؟ شما باید فرایندهای مهمِ دانشیِ خود را مشخص کنید. دقت کنید فرایندهای دانشی مهم با فرایندهای مهم دانشی می‌تواند متفاوت باشد. اگر به دنبال فرایندهای مهم دانشی باشید اول باید مؤثرترین فرایندها بر کیفیت محصولات و خدمات را شناسایی کنید. سپس در میان آن‌ها به دنبال فرایندهای دانشی بگردید؛ اما فرایندهای دانشی مهم، لزوماً به نتیجه درستی منجر نمی‌شود. با این نگاه، ابتدا فرایندهایی را شناسایی می‌کنید که مبتنی بر دانش هستند، سپس مهم‌ترین آن‌ها را انتخاب می‌کنید. به‌این‌ترتیب ممکن است برخی فرایندهایی را که برای انطباق کیفی محصولات و خدمات خود باید به آن‌ها توجه کنید از قلم

ادامه مطلب ...

مدیریت دانش و استاندارد ایزو (ISO 9001)

متعهد به کیفیت بمانید. قرارگرفتن مدیریت دانش به‌صورت واضح و مستقل در الزامات استاندارد ایزو (ISO 9001) نسخه ۲۰۱۵ بعد از سال‌ها نشان از این دارد که این مفهوم دیگر یک گزینه نیست بلکه اگر سازمان شما خود را متعهد به کیفیت می‌داند باید بتواند عملکرد قابل قبولی در این حوزه داشته باشد. پیش از ارائه این نسخه از استاندارد ایزو ۹۰۰۱، طی یک نظرسنجی از ۱۵۰۰۰ نفر متخصص در سراسر دنیا خواسته شد نظر خود را در مورد اینکه این استاندارد در چه زمینه‌هایی کمبود دارد اعلام کنند. اشاره اکثریت آنها به مدیریت دانش باعث شد پیوند جدیدی بین مدیریت دانش و ایزو ۹۰۰۱ به‌عنوان فراگیرترین استاندارد مدیریت کیفیت برقرار شود. هرچند مدت‌ها پیش استانداردهایی در زمینه مدیریت دانش و اطلاعات توسط British Standard ارائه شده بود، اما توجه مستقل و ویژه به این مفهوم در نسخه ۲۰۱۵، فرصت‌هایی را برای درک بهتر مدیریت دانش در چارچوب عملی سیستم‌های کیفیت فراهم کرده‌‌است. نکته‌ای که مدیران کیفیت باید به آن دقت کنند چگونگی تفسیر و برآورده کردن الزامات مدیریت دانش در راستای مدیریت کیفیت است. در همین راستا اگر مبحث چیستی و نحوۀ شکل‌گیری استاندارد برایتان با اهمیت است، توصیه می‌کنم مقاله استاندارد چیست؟ استاندارد مدیریت دانش در صنایع پایین

ادامه مطلب ...

چارچوب مدیریت دانش برای رسیدن به تعالی سازمانی

طراحی و تبیین چارچوب مدیریت دانش EFQM در سال 1997، بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت (EFQM)، در مشارکت با شرکت هلندی CIBIT و مرکز بهره‌وری و کیفیت آمریکا (APQC) در جستجوی تجربه‌ها و دستاوردهای بهینه‌ای در زمینه مدیریت دانش، یک پروژه مطالعاتی بهینه‌کاوی را اجرا نمودند. در سال‌های پس از آن هم سازمان‌های بسیاری اهمیت چارچوب مدیریت دانش را به‌عنوان یک توانمندساز مهم در موفقیت آتی خود دریافتند. مهم‌تر اینکه سازمان‌ها به‌خوبی حس کردند مدیریت دانش، یک تب مدیریتی زودگذر نیست. بلکه آن‌قدر پایدار و همیشگی است که تبدیل به یک دیسیپلین اساسی در سازمان‌ شود. بر اساس بازخوردهای اعضای بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت (EFQM)، سال 2001 یک طرح مطالعاتی دیگر در زمینه چالش‌برانگیز مدیریت دانش کلید خورد. طرح دوم در اواخر سال 2001 در مشارکت با شرکت هلندی CIBIT کلید خورد. 27 شرکت از شرکت‌های قدرتمند در زمینه‌های مختلفی مانند ارتباطات، نرم‌افزار و خدمات فناوری اطلاعات، مشاوره و خودرو در این مطالعه میدانی شرکت کردند. بررسی و تحلیل حرفه‌ای نتایج این طرح‌های مطالعاتی به طراحی و تبیین چارچوب مدیریت دانش EFQM منجر شد. اصول‌ چارچوب‌ مدیریت دانش EFQM: چطور می‌توان در مسیر تعالی سازمانی قدم برداشت؟ سازمان‌­ها و شرکت­‌هایی که در مسیر تعالی سازمانی گام برمی‌دارند نمی‌توانند بدون انجام کارهای

ادامه مطلب ...