بهداد صادقی

مدیریت دانش منابع انسانی چیست؟

کاتالیزور پیاده‌سازی مدیریت دانش در منابع انسانی

مدیریت دانشِ منابع انسانی چیست؟ مدیریت دانشِ منابع انسانی عبارت است از متمرکزسازی تمامی سیاست‌ها، خط‌مشی‌ها، مستندات، اطلاعات و دانشِ مرتبط با منابع انسانی که دائما به‌روزرسانی می‌شود و دسترسی به اطلاعات را برای تمام کارکنان آسان می‌کند. نکته کلیدی این منبع متمرکز این است که به کارمندان صرف‌نظر از حوزه کاری، جایگاه یا مدت تصدی، اجازه می‌دهد که به صورت 24 ساعته و در 7 روز هفته، از طریق یک پورتال مشارکتی به اطلاعات منابع انسانی موردنیاز خود دسترسی داشته باشند. این پایگاهِ متمرکزِ دانش باعث کاهش سرخوردگی کارمندان، کاهش احتمال منسوخ یا نادرست بودن اطلاعات و همچنین کاهش فشار کاری بر روی کارکنان منابع انسانی می‌شود. (آنها دیگر مجبور نیستند بارها و بارها به یک سؤال مشابه پاسخ دهند.) تعریف مختصر و مفید از KM و HR. مدیریت دانش (Knowledge Management = KM) به فرایند شناسایی، سازماندهی، ذخیره‌سازی و به اشتراک‌گذاری اطلاعات و دانش در یک سازمان گفته می‌شود. این کار می‌تواند باعث  بهبود عملکرد، نوآوری و یادگیری سازمانی شود. مدیریت منابع انسانی (Human Resources = HR) عملکردی درون‌سازمانی است که با مدیریت و توسعه سرمایه انسانی سازمان سروکار دارد. این مفهوم می‌تواند شامل فعالیت‌هایی مانند استخدام، آموزش، جبران خدمات، حقوق و مزایا، ارزیابی عملکرد، روابط کارکنان و

ادامه مطلب ...
تبدیل دانش ضمنی به آشکار

تبدیل دانش ضمنی به آشکار، سَهلی مُمتَنِع!

آیا می‌توان دانش ضمنی را به آشکار تبدیل کرد. در سال‌های دور بشر بعد از رسیدن به موفقیت‌های جدید مثل  اختراع کاغذ، ماشین چاپ یا تلگراف، سال‌ها غرق در  شادی، فخرفروشی و هیجان بود ولی امروزه سرعت این اختراعات به قدری زیاد شده که حتی فرصت نمی‌کنیم کمی شادی کنیم، فقط می‌توانیم مات و مبهوت  نگاه کنیم که امسال چه چیزی قرار است زندگی‌مان را متحول کند. مثلاً  از عجیب‌ترین آنها می‌توانم به نکروباتیک؛ تبدیل مردگان به ربات، گوشت آزمایشگاهی، بتن «زنده» ‌با قابلیت خودترمیمی و پاک‌سازی محیط و خیلی موارد که خارج از حوصله این مقاله است، اشاره کنم. بعد از دیدن این اختراعات عجیب و دور از ذهن، با این سؤال مواجه شدم که آیا این علوم جدید به حوزه کاری ما یعنی مدیریت دانش هم راه پیدا کرده‌اند؟ آیا راهکار تکنولوژیکی مدرنی اختراع شده تا به کمک آن بتوانیم دانش ضمنی مدیران و افراد ارشد را به دانش آشکار تبدیل کنیم؟ چرا که ما دانش ضمنی را نوعی دانش شخصی می‌دانیم که فرموله‌کردن آن بسیار مشکل است و نمی‌توان آن را به‌راحتی توضیح داد یا به دیگران منتقل کرد. سهم تکنولوژی مدرن در مدیریت دانش چقدر است؟ سؤال اولی که در پاراگراف  قبل به آن اشاره کردم  را

ادامه مطلب ...
چرا پایگاه دانش مهم است؟

پایگاه دانش، ابزاری کاربردی یا سربارِ سازمان؟

پایگاه دانش چیست؟ پایگاه‌های دانش پایه و اساس عملکرد مدیریت دانش شما هستند. آنها کتابخانۀ آنلاین اطلاعاتی در مورد محصول، خدمات، بخش‌ها یا موضوعات سازمانی هستند. داده‌های موجود در پایگاه دانش شما می‌توانند توسط هر فردی از جمله ذی‌نفعان، کارکنان، مدیران پُر شوند. البته گفتن این نکته بااهمیت است که در سازمان‌های بزرگ بهتر است ورود اطلاعات از منابع مختلف تنها توسط مدیران دانش انجام شود. یعنی تنها مشارکت‌کنندگان آشنا با فرایندها، دانش را وارد کنند. محتوای این پایگاه دانش می‌تواند شامل نکات و جزئیات بخش حقوقی یا منابع انسانی سازمان تا توضیح نحوه عملکرد یک محصول باشد. همچنین می‌تواند شامل سؤالات متداول، راهنماها، راهنماهای عیب‌یابی، کتاب‌های راه‌اندازی* و سایر اطلاعاتی باشد که تیم یا سازمان شما ممکن است به آن نیاز داشته باشد.  امروزه بسیاری از پایگاه‌های دانش حول محور هوش مصنوعی ساخته می‌شوند و می‌توانند با کاربرانی که از آنها استفاده می‌کنند در تعامل باشند. راه‌حل‌ها در آنها بر اساس چیزی است که ما آن را استدلال قیاسی خودکار می‌نامیم. به این معنی که  کاربر یک سؤال و یا مفهوم را وارد سیستم می‌کند و نرم‌افزار با محدودکردن نتایج جستجو و ارتباطات مفهومی او را به درست‌ترین راه‌حل و دقیق‌ترین سند می‌رساند.  (*): runbook در یک سیستم یا شبکه کامپیوتری، مجموعه‌ای

ادامه مطلب ...
مدیریت دانش در واحدهای فناوری اطلاعات

واحد فناوری اطلاعات (IT) سنگ‌بنای موفقیت مدیریت دانش

جنگ اول به از صلح آخر است! بیایید همین اول نوشته سنگهایمان را وا بکنیم و به این باور برسیم که برای مقیاس‌پذیر کردن نرم‌افزار مدیریت دانش در سازمان‌هایی که متولی مدیریت دانش، واحدی غیر از فناوری اطلاعات است اغلب شکست می‌خورد. چرا که سازمان نتوانسته واحد فناوری اطلاعات را به خوبی با خود همراه کند. این یعنی در اکثر مواقع بهترین نتایج برای مشتریانی به دست می‌آید که واحد فناوری اطلاعات (IT) زیرمجموعه واحد متولی مدیریت دانش است. همچنین مشتریانی که کمیته‌ای قدرتمند را با واحد فناوری اطلاعات تشکیل می‌دهند موفق‌تر هستند. همه آنچه در پاراگراف قبل به آن اشاره شد، نشان‌ می‌دهد که اگر واقعا قصد پیاده‌سازی و اجرای مدیریت دانش را داشته باشید؛ کمک گرفتن از واحد فناوری اطلاعات(IT) برایتان از نان شب هم واجب‌تر است. به دلیل اهمیت این موضوع سعی کردم در این مقاله با مثالی عینی این مبحث را برایتان روشن‌تر کنم. درخواست حل مسئله از واحد IT فرض کنید در سازمان شما اخیراً یکی از نرم افزارهای سازمانی پرکاربرد، به‌روزرسانی شده‌است. از روز آپدیت به بعد یعنی درست وقتی‌که قصد دارید یک فعالیت خاص را در آن انجام دهید با پیغام خطا مواجه می‌شوید. برای رفع مشکل خود یا با واحد IT تماس

ادامه مطلب ...
استخراج دانش خبرگان چگونه امکان پذیر است؟

استخراج دانش چیست و فرایند اجرایی آن چگونه است؟

تعریف IGI Global از استخراج دانش چیست؟ طبق تعریف IGI Global، استخراج دانش فرآیند مصاحبه با کارشناسان برای مستندسازی و به اشتراک‌گذاری دانش ضمنی آنها است. در انتهای این فرایند، دانش کسب‌شده به «دانش عملی» تبدیل و به دیگر کارمندان منتقل می‌شود. یعنی می‌توان گفت اصلی‌ترین هدف استخراج دانش این است که دانش ضمنی خبرگان را به دانش آشکار تبدیل کند.* (*): ذکر این نکته ضروری است که تبدیل دانش ضمنی به دانش آشکار، کار سختی است و توجیه اقتصادی ندارد. در نتیجه این فرایند تنها در شرایطی باید انجام شود که دانش بدست‌آمده برای سازمان بسیار حیاتی باشد یا اینکه پروژه‌ای بزرگ در حال انجام باشد و بخواهیم دانشِ ضمنی خبرگانِ این پروژه را برای انجام پروژه‌های بعدی ثبت، نگه‌داری و استفاده کنیم. به بیانی دیگر استخراج دانش خبرگان، فرایندِ دریافت، جذب، ثبت و انتقال تجربه سالیان سالِ افرادِ در شرف بازنشستگی یا اشخاصی است که دارای تجربه و دانش‌‏های پروژه‌‏ای، فنی و مدیریتی هستند. دانش به‌دست‌آمده در این فرایند پس از ثبت به قطعات قابل درک برای کارکنان، تجزیه می‌شود تا دیگر کارمندان بتوانند از آنها استفاده کنند. ولی انجام این فرایند نیازمند صرف هزینه، زمان و به‌کارگیری مدیران و مهندسان دانش است که بتوانند مسیر استخراج دانش خبرگان

ادامه مطلب ...
می‌توانید با کمک مدیریت دانش هزینه‌های آنبوردینگ سازمان خود را کاهش دهید.

کاهش هزینه‌های منابع انسانی و آنبوردینگ با مدیریت دانش

همین ب بسم‌الله باید بگویم که آموزش کارکنان تازه وارد آنقدرها که احتمالا فکر می‌کنید کم هزینه نیست. طبق داده‌های مجله Training Industry*، هزینه‌های جهانی برای آموزش کارکنان تقریبا 370 میلیارد دلار است که البته هر سال این مقدار بیشتر و بیشتر می‌شود. از طرفی متوسط هزینه آموزشی برای هر یادگیرنده 1286 دلار است. اگر این آموزش‌ها به صورت مستمر انجام شود، در درازمدت بهره‌وری را افزایش می‌دهد. چراکه کارمندان از طریق منحنی‌های یادگیری آموزش می­‌بینند و برای تسلط بر ابزارها و فرایندهای جدید تلاش می‌کنند. این موضوع حتی برای شخصی که به تازگی استخدام‌ نشده و مهارت بالایی دارد هم صدق می‌کند.

ادامه مطلب ...
می‌توانید با کمک 7 عامل کلیدی فرایندهای سازمان خود را به بلوغ برسانید.

مدیریت بلوغ فرایندهای سازمان با 7 عامل کلیدی

احتمالاً بدانید که بین بلوغِ مدیریتِ فرایندِ کسب‌وکار (Business Process Management) و بلوغ فرایند، تفاوت‌های وجود دارد. بااین‌حال چرا گاهی سازمان­‌ها برای سنجش سلامت و بلوغ فرایند خود، از حوزه‌­ها یا عناصر یکسانی استفاده می‌کنند؟ در حالی که این دو با هم متفاوت هستند. در این مقاله در مورد اصولی مرتبط با فرایندها صحبت می‌کنیم. این اصول شامل همسویی استراتژیک، مدیریت تغییر و نحوه اداره سازمان است. رعایت تمامی این اصول تضمین می‌کند که تلاش‌های تیم BPM، از استراتژی و اهداف سازمان پشتیبانی خواهد کرد. این مدل نیازمند مجموعه‌ای متمایز از حوزه‌ها و سطوح مشخص بلوغ برای ارزیابی فرایندها است. در ادامه به تمامی مواردی که در یک سازمان نیاز به بلوغ فرایندی دارند، صحبت می‌کنیم.

ادامه مطلب ...
مدیریت دانش مدرن چیست؟

مدیریت دانش مدرن

مدرن بودن یک چیز به این معناست که نوآورانه باشد، رویکردهای تازه را به کار گیرد و نسبت به وضع موجود، تغییرات واقعی ایجاد کند. تعریف واژه مدرن زمانی که در ارتباط با تکنولوژی به کار رود باید بسیار محتاطانه با آن برخورد کرد. پیشرفت تکنولوژی قطعاً موجب حرکت به سمت مدیریت دانش مدرن شده و موجب تکامل آن نیز خواهد شد. مدیریت دانش یک مفهوم نسبتا تازه‌وارد به دنیای کسب و کار است و از نظر مفهومی تقریباً 30 سال است که وجود دارد. آنچه که در دهه 90 میلادی پیشرفته بود دیگر مدرن محسوب نمی‌شود. تکنولوژی امروزی از آنچه زمانی مدرن تلقی می‌شد چند سال نوری جلوتر است. تکنولوژی امروزی فرصت‌های زیادی برای مدیریت دانش ایجاد می‌کند تا قابلیت‌های خود را توسعه دهد.

ادامه مطلب ...
نظام نامه مدیریت دانش در دستگاه‌های اجرایی

نظام‌نامه مدیریت دانش در دستگاه‌های اجرایی

مدیریت دانش، مفهومی نیست که ناگهان خلق و یا کشف شده باشد. سازمان‌های موفق، دریافته‌اند دانشی که در ذهن کارکنان و سازمانشان وجود دارد، مهم‌ترین دارایی آن‌هاست. لذا به‌عنوان عامل کلیدی موفقیت سازمان خود به مدیریت دانش می‌نگرند. هر سازمان برای دستیابی به اهداف خود، از مجموعه دانشی استفاده می‌کند که نزد تک‌تک افراد و در ذهن آن‌ها انباشته شده است. در صورت عدم استفاده از این دانش‌ها، می‌توان شکست سازمان، بالا بودن هزینه‌های ناشی از تکرار برخی فرایندهای تصمیم‌گیری و عدم استفاده مطلوب از سوابق تجربی را انتظار داشت. به همین دلیل، سازمان‌های پیشرو اقدام به جمع‌آوری دانش نهفته نزد پرسنل و گروه‌های کاری خود می‌کنند. جای خالی نظام‌نامه مدیریت دانش در سازمان‌های دولتی شاید درک مفهوم مدیریت دانش و پیاده‌سازی آن برای سازمان‌های پیشرو، روشن و عملی باشد، اما سایر سازمان‌ها، خصوصاً سازمان‌های دولتی برای درک این مفهوم و پیاده‌سازی آن نیاز به یک راهنما و نظام‌نامه مدون دارند تا بدانند دقیقاً به دنبال درک چه مفهومی هستند. البته پیش از این نظام‌نامه، تلاش‌های مختلفی در بخش‌هایی از بدنه دولت برای ایجاد یک الگوی مشترک برای مدیریت دانش صورت گرفته است؛ مانند نظام جامع مدیریت دانش در وزارت دفاع که از سال 1388 تا 1391 با تلاش کارشناسان

ادامه مطلب ...