قابلیت‌های مهم برای استخدام یک دانشکار چیست؟

شمایی که به دنبال یک شغل مناسب می‌گردی و علاقه‌مندی در محیطی کار کنی که خسته‌کننده نباشد و امکان رشد و موفقیت بیشتر به تو بدهد. آیا می‌دانی چه توانمندی‌هایی می‌تواند به استخدام تو توسط کارفرماها و شرکت‌های قوی در دنیای امروز ایران کمک کند؟ آیا می‌دانی قابلیت‌های مهم برای استخدام دانشکار چیست؟ دانشکار یا Knowledge Worker تقریباً در بدترین اوضاع بازار کاری کشور هم که باشد توسط کارفرمایان روی سر حلوا حلوا می‌شود. آیا می‌دانی چرا؟

برای رسیدن به پاسخ این سوال به ۷ توانمندی کلیدی اشاره میکنم که هر فردِ جویایِ کارِ دانشکاری، باید در خود ایجاد کند. هر فردی صرفه‌نظر از سطح تحصیلات می‌خواهد در فضایی کار کند که حداقل بخشی از کار او فکری است. از طرفی مدیران ارشد، مدیران منابع انسانی و کارآفرینان، زمانی که می‌خواهند فردی را به خدمت بگیرند بد نیست این ۷ قابلیتِ فرد را به بوته آزمایش بگذارند. چون فقدان این قابلیت‌ها در دنیای امروز به‌نوعی بی‌سوادی تلقی می‌شود؛ بی‌سوادی دانشی.

مهارت‌های مدیریت دانش فردی

این هفت توانمندی که به آن‌ها مهارت‌های مدیریت دانش فردی نیز گفته می‌شود می‌تواند برگ برنده شما در بازار رقابت شغلی شود.

توانمندی‌های مورد نیاز برای استخدام دانشکار:

توانمندی اول: دسترسی و بازیابی دانش

برای اکثر افراد چرخه کار دانشی با پرسش سؤال در مورد مسئله‌ای که باید حل شود آغاز می‌گردد. پاسخ به آن پرسش، فرایندی است که شامل تحقیق، جستجو و یادگیری خواهد بود. منظور از دسترسی، پیداکردن اطلاعات، ردیابی، شناسایی، بازیابی و مطالعه مستندات و داده‌هایی است که باعث کشف دانش نهفته در آنها می‌شود. دسترسی، فقط به اطلاعات محدود نمی‌شود. دسترسی به خبره‌ها هم در مورد یادگیری، جستجو و یافتن افراد خبره و همکاران دیگری است که می‌توانند به ما کمک کنند.

در اینجا پرسشگری، یک مهارت کلیدی است. همین‌طور توانایی فرد در ایجاد یک نقشه و ردیابی حجم بالایی از دانش آشکار به‌عنوان یک قابلیت مهم مدیریت دانش فردی است. این مهارت شامل توانمندی‌هایی در سطح سؤال پرسیدن و گوش‌دادن تا مهارت‌های پیچیده‌تری مانند جستجوهای اطلاعات در موتورهای جستجو و پایگاه‌های دانش می‌شود. مفاهیمی مانند عریض کردن و باریک کردنِ جستجو از اجزای مهم این مهارت است.

توانمندی دوم: ارزیابی

فناوری‌های مختلف اطلاعاتی و خصوصاً اینترنت موجب شده‌اند کمیت اطلاعات به‌شدت بر کیفیت آن سبقت بگیرد. پس از دسترسی و بازیابی اطلاعات و ایده‌ها، مهم این است که بتوانیم کیفیت و میزان ارتباط آن‌ها را با سؤالی که در دست داریم به‌خوبی بسنجیم. ارزیابی بیش از آنکه به ابزارها ارتباط داشته باشد متکی بر مهارت‌هاست. اگرچه یکی از عوامل مهم این است که به ابزارهای خوبی که در دست داریم اعتماد داشته باشیم. مانند برخی از موتورهای جستجو که میزان ارتباط هر گزینه با کلمات جستجو شده را ارزیابی و پیشنهاد می‌کند. دردسترس‌بودن حجم بالای اطلاعات این مهارت را به مهارتی مهم تبدیل کرده‌است. بخشی از این مهارت‌ها شامل شناسایی و تا اعتبار منابع اطلاعات (منابع انسانی و غیرانسانی) پرمراجعه ماست.

توانمندی سوم: سازمان‌دهی

یکی از کلیدی‌ترین و حساس‌ترین مهارت‌های مدیریت دانش فردی، توانایی فرد در سازمان‌دهی و طبقه‌بندی است. پس از شناسایی و ارزیابی اطلاعات مورد نیاز، زمانی می‌توانیم دانش عملی در اختیار داشته باشیم که این اطلاعات را با آنچه پیش از این می‌دانیم و باور داریم ترکیب و درونی‌سازی کنیم. حتی در برخی موارد فرضیات و اطلاعات منسوخ خود را دور بریزیم.

سازمان‌دهی و طبقه‌بندی، آن هم به شیوه جذاب و خلاقانه یک مهارت بسیار ضروری است. ما انسان‌ها موجوداتی هستیم که با نقشه‌ها راحت‌تر کار می‌کنیم و الگوها، روندها و ارتباطات را ساده‌تر درک می‌کنیم. به این ترتیب آشنایی با روش‌ها و ابزارهای نوآورانه در سازمان‌دهی اطلاعات برای یک دانشکار ضروری است.

توانمندی چهارم: تحلیل

این مهارت، چالشی بزرگ را در بر دارد که همان کشیدن عصاره دانش از میان داده‌ها و اطلاعات است. جزئی از این تحلیل اطلاعات می‌تواند ایجاد و به‌کارگیری مدل‌هایی هرچند ساده و کمی برای استنتاج از میان داده‌ها باشد. در برخی موارد ابزارهایی مثل صفحات گسترده (مانند Excel)، نرم‌افزارهای آماری و ابزارهای بصری سازی دانش (Knowledge Visualization)، وسیله مناسب برای تحلیل اطلاعات هستند. اما عنصر انسانی نقشی بسیار کلیدی در درک و به‌کارگیری مدل‌های نهفته در این نرم‌افزارها بازی می‌کند. این مهارت شدیداً بامهارت قبل در ارتباط است.

توانمندی پنجم: ارائه

جنبه کلیدی در ارائه اطلاعات، محوریت مخاطبان است. ارائه اطلاعات چه از طریق یک اسلاید پاورپوینت باشد چه از طریق یک وب‌سایت یا یک مقاله در مجله بایستی بر پایه اصول صحیح تجزیه و مرتب‌کردن اطلاعات باشد تا مخاطبان را قادر سازد اطلاعات را با یک هدف مشخص دریافت، درک و یادآوری کند. از طرف دیگر این مهارت یکی از مهم‌ترین شیوه‌های کسب اعتبار توسط دانشگران در سازمان و تبلیغ توانمندی‌های آنان است. بی شک اگر می‌خواهید در سازمان‌های امروزی جایگاه مناسبی داشته باشید هم باید بتوانید خوب بنویسید و هم خوب سخنرانی کنید. هر دو از بخش‌های مهم ارائه هستند.

توانمندی ششم: تعامل

وقتی در مورد مدیریت دانش فردی صحبت می‌کنیم، علی‌رغم نام آن، هرگز نباید مرزهای آن را دور یک فرد بکشیم. مدیریت دانش فردی من و شما، عملکرد، نگرش‌ها و واکنش‌های همکاران و اطرافیان ما را تحت‌تأثیر خود قرار می‌دهد. توانایی تعامل و ابزارهای متعدد در این زمینه مانند پیام‌ها، فضاهای کار مجازی، شبکه‌های اجتماعی سازمانی، فروم‌ها و … همه به تعامل بهتر یک دانشکار حول اطلاعات و دانش موردعلاقه او کمک می‌کنند. نکته مهم در این جا این است که ابزارها به تسهیل و تسریع تعاملات شما کمک می‌کنند، اما همچنان توانایی‌های ادراکی، احساسی، اجتماعی و رفتاری است که شما را در تعامل با دیگران موفق می‌کند.

توانمندی هفتم: محافظت

باید بلد باشید به‌خوبی از دانش خود محافظت کنید. منظورم به اشتراک نگذاشتن یا به کار نگرفتن آن نیست؛ بلکه باید همواره حواستان به این باشد مالکیت فکری شما نقض نشود. بدتر از ضرر مالی، حس نامناسبی است که از کپی‌کاری یا سرقت اطلاعات به ما دست می‌دهد. به شکل مناسب باید از محتواها و اطلاعات خود حفاظت کنید (مثلاً شابک، واترمارک، امضای دیجیتال) ولی دقت کنید با اشتراک گذاشتن دانش با دیگران است که شما به‌عنوان یک برند قوی در سازمان خود مطرح می‌شوید. از طرفی سازمان‌ها با توجه به حساسیت‌ها و رقابت‌ها دوست دارند افرادی را به خدمت بگیرند که حفاظت از دارایی‌های دانشیِ سازمان را بلد باشند.

در نهایت اینکه اگر تمایل دارید به‌عنوان یک دانشکار استخدام شوید می‌توانید دوره الکترونیکی آموزش الکترونیکی دانشکاران می‌تواند توانمندی شما در این زمینه را بالا ببرد.